(Chỉ áp dụng cho cây chuối giống nuôi cấy mô)
Thông thường, để đạt năng suất tối ưu, một cây chuối chỉ nên cho trái 1 lần duy nhất sau đó chặt bỏ. Tuy nhiên, không phải cứ mỗi lần xuống giống là chỉ cho được 1 vụ duy nhất sau đó phải trồng lại cây mới. Làm như vậy sẽ rất tốn chi phí và thời gian. Vậy cách thông thường, người trồng chuối sẽ phải làm như thế nào?
Với vụ đầu tiên, sau khi xuống giống, khoảng 10-12 tháng sau sẽ cho thu hoạch vụ chuối đầu tiên và mỗi cây chuối sẽ chỉ cho một buồng chuối. Trong quá trình sinh trưởng của cây mẹ, khi cây mẹ được 4-6 tháng tuổi sẽ “đẻ” ra những cây con sẽ mọc lên xung quanh. Khi đó, người nông dân cần tính toán vụ thu hoạch thứ hai vào tháng mấy để lên kế hoạch giữ lại cây con.
Lấy ví dụ, nếu tháng 1 xuống giống thì tháng 12 sẽ cho thu hoạch. Nếu người nông dân muốn vụ thứ 2 vào tháng 6 năm sau thì sẽ tiến hành để cây chuối con vào tháng 6 đến tháng 8 (đảm bảo thời gian sinh trưởng của cây từ 10-12 tháng). Như vậy, sau khi thu hoạch vụ đầu tiên vào tháng 12, cây mẹ cũ sẽ được chặt bỏ, khi đó cây con hiện tại cũng đã được 4 tháng tuổi, chúng ta sẽ tiến hành chăm sóc cây này cho đến lúc thu hoạch vào tháng 6 năm sau.
Lưu ý cho việc chọn giống chuối cấy mô để dễ dàng lưu giống:
Thứ nhất, chỉ nên giữ lại 1 cây con duy nhất, nên chọn cây khỏe mạnh, còn lại phải xén bỏ hoàn toàn để tránh làm ảnh hưởng đến năng suất của cây mẹ. Tối ưu hóa lượng phân bón dành cho cây mẹ.
Thứ hai, cây con giữ lại phải là cây cái. Nói nôm na, cây chuối cấy mô cũng được phân ra làm hai giới: đực và cái. Cây chuối đực dù có nuôi tốt đến mấy cũng sẽ không cho trái vì không có khả năng sinh sản, do đó cần phải giữ lại cây chuối cái để làm giống cho vụ sau. Đặc điểm phân biệt cây đực và cây cái như sau: trong cùng một độ tuổi và chiều cao, cây đực thường có phiến lá to, xòe ra ngoài hết, trong khi đó cây cái thì ngược lại, có phiến lá nhỏ hơn, thường cuộn lại hình búp măng, và không xòe hết ra hai bên. Đây là kỹ thuật quan trọng cần phải nắm vững khi lưu giống.
Thứ ba, phương pháp để lại cây con chỉ nên sử dụng trong vòng 2 đến 3 năm do theo nghiên cứu thực nghiệm cho thấy: Năng suất chuối sẽ giảm dần từ năm thứ 2 trở đi. Khi đó, chi phí cho việc trồng lại sẽ ít hơn so với việc sản lượng bị giảm đi.
Trồng theo phương pháp này cây chuối cấy mô sẽ cho thu hoạch 2 năm khoảng 3 vụ. Tối ưu hóa được năng suất và chi phí của người nông dân.
Thứ tư, nên lựa cọn cây con phù hợp với khoảng cách với những cây con lại. Tránh chọn cây con phía dưới buồng chuối.
